Het belang en de meerwaarde van algemene voorwaarden
10 april 2025
Hoe beslag leggen helpt om een vordering betaald te krijgen
11 april 2025Artificial Intelligence (AI) in de juridische praktijk: risico's en tips
De wereld verandert snel — en ook de juridische dienstverlening verandert mee. Steeds meer ondernemers maken gebruik van kunstmatige intelligentie, ook wel Artificial Intelligence of AI, om hun werk makkelijker te maken. Dat geldt ook voor juridische zaken: er zijn tools die contracten doorlichten, algemene voorwaarden genereren of zelfs juridisch advies geven op basis van ingevoerde gegevens. Handig, snel én betaalbaar — dus waarom zou je nog een advocaat inschakelen?
Het antwoord is simpel: omdat goed juridisch advies meer is dan alleen het invullen van een formulier of het kopiëren van een clausule.
De risico’s van AI in juridische zaken
AI brengt verschillende risico’s met zich mee, waaronder:
- Geen oog voor Nederlandse wetgeving: veel AI-tools zijn gebouwd op basis van (Amerikaanse) modellen of verouderde databronnen. Ze houden geen rekening met het Nederlandse rechtssysteem of recente wetswijzigingen.
- Gebrekkige actualiteit: een AI-tool weet niet dat de wet per 1 januari is veranderd, of dat een rechter recent anders heeft geoordeeld. Wat gisteren nog ‘standaard’ was, kan vandaag onjuist zijn.
- Schijnzekerheid: de adviezen klinken overtuigend, maar zijn juridisch vaak onvolledig of zelfs onjuist — en fouten komen pas aan het licht als het te laat is.
- Geen aansprakelijkheid: als het misgaat door AI, kun je nergens terecht. Er is geen advocaat die je aansprakelijk kunt stellen of die de schade kan beperken.
- AI-tools kennen jouw onderneming niet: AI-tools werken op basis van bestaande data en patronen. Ze kunnen prima helpen bij standaardvragen of een eerste check van een document, maar weten niet wat jouw strategische doelen zijn, en kunnen geen belangen afwegen in een specifieke context. Een AI-tool ziet misschien dat een bepaling “gebruikelijk” is, maar weet niet of die voor jóú gunstig is. En bij een conflict kan een AI geen inschatting maken van proceskansen, onderhandelingstactieken of reputatieschade.
Juridisch advies blijft maatwerk
Het recht is geen optelsom van regels, maar draait om context, interpretatie en strategie. Alleen een ervaren jurist kan inschatten wat de beste aanpak is voor uw specifieke situatie. AI kan helpen als eerste stap, maar is niet in staat om belangen af te wegen, risico’s te managen of écht mee te denken.
Tips voor veilig gebruik van AI in juridische zaken
Het voorgaande betekent niet dat AI geen waarde heeft. Integendeel: als ondernemer kun je AI-tools prima inzetten voor de eerste lijn. Voor een eerste scan van een document, of om algemene termen te begrijpen. Een aantal tips voor de praktijk:
- Neem nooit belangrijke juridische beslissingen zonder menselijke check. Juist als je denkt dat het ‘wel goed zit’, is het verstandig om een expert mee te laten kijken.
- Laat altijd een advocaat of jurist meekijken bij belangrijke documenten of beslissingen. Zeker bij overeenkomsten met grote financiële of juridische gevolgen.
- Controleer of de tool gericht is op Nederlands recht. Veel tools zijn gebaseerd op buitenlands recht of verouderde regelgeving.
- Wees extra kritisch bij generieke clausules. Wat algemeen goed klinkt, kan voor jouw specifieke situatie juist nadelig zijn.
- Gebruik AI als ondersteuning, niet als eindstation. Zie het als een slimme assistent, niet als je juridisch adviseur.
Meer weten?
Gebruik AI vooral als ondersteuning — niet als vervanging. Net zoals een boekhoudprogramma de accountant niet overbodig maakt, zo geldt dat ook voor juridisch advies.
Wil je meer weten over de inzet van AI of heb je specifieke vragen over jouw situatie? Neem dan gerust contact met ons op. Onze specialisten staan klaar om je te helpen met deskundig advies en begeleiding.
